Locatie: De Leijhoeve, Bruin Café Hendriks
Thema: Terug aan het werk
Aanwezig: ongeveer 20 gasten en aantal mensen van de organisatie
Sprekers: Paul Savelsberg (bedrijfsarts) en Harrie de Loos (professional met een arbeidsbureau voor mensen afstand tot de arbeidsmarkt en naaste van een dochter met NAH).
Opening
Frank van de Ven (avondvoorzitter en lid werkgroep IC-Café-ETZ) heet iedereen van harte welkom. Het aanwezige publiek bestaat uit ervaringsdeskundigen, naasten, IC-verpleegkundigen en andere geïnteresseerden. Aanwezig waren zeker 5 ex-IC-patiënten die weer aan het werk zijn gegaan, jong en ouder.
Sprekers zijn vanwege het thema 2 professionals, waarmee vooral op informatieverstrekking wordt ingestoken. Door het interactieve van de vragen van avondvoorzitter Frank werden aan het slot ook persoonlijke verhalen van de aanwezigen gedeeld.
Thema: “Terug naar werk” (Paul Savelsberg – bedrijfsarts)
Bedrijfsarts Paul Savelsberg neemt het publiek mee in de wereld van (nog niet) werken na een ziekenhuisopname. Met name na een heftige opname zoals op de IC zorgt IC-verworven spierzwakte enz. voor een moeizaam herstel. Dit gaat nog een tijdje door na thuiskomst. In het begin komen mensen vaak niet verder dan voorzichtig oefenen met een fysiotherapeut, langzaam weer de voeding op peil krijgen met behulp van een diëtist en veel rusten.
De gemiddelde bedrijfsarts ziet maar heel weinig ex-IC-patiënten; dit zorgt voor een onbekendheid van problemen en hersteltraject. De bedrijfsarts heeft als doel het bevorderen van de gezondheid van werkenden (en gezond werken). Hij/zij adviseert werkgevers over re-integratie bij arbeidsongeschiktheid. Het vaststellen van belastbaarheid leidt daarna naar terugkeer naar het eigen werk, met of zonder aanpassing, naar ander werk of zelfs naar een andere werkgever.
De huidige wetgeving legt de nadruk op werk. Een arbeidsongeschiktheidsuitkering via WIA/IVA is moeilijk te krijgen. De Wet Verbetering Poortwachter stelt dat binnen 1 week het eerste contact met de bedrijfsarts plaatsvindt. Voor een IC-patiënt is dat (natuurlijk) veel te vroeg. In week 42 van het eerste ziektewetjaar wordt de werknemer aangemeld bij het UWV. Tegen het einde van het tweede ziektewetjaar volgt de aanvraag WIA, waarbij het theoretisch arbeidsongeschiktheidspercentage bepaald wordt. Dit zegt dus niets over het al dan niet kunnen terugkeren naar het eigen werk.
Tips van Paul:
- Informeer naar de bedrijfsarts en informeer de bedrijfsarts zo spoedig mogelijk (als je thuis bent). Deze kan intermediair zijn naar het bedrijf/de werkgever.
- Neem initiatief
- Blijf actief / werken (in de brede zin van het woord)
Filmpje: https://youtu.be/u8ZGw2omqqg (IC-verworven spierzwakte – bron: IC connect)
Thema: “Terug naar werk” – (Harrie de Loos – Spirit2Work)
Harrie is naaste (vader) van een jonge vrouw met NAH. Na 2 jaar stelde zij de vraag: “Mag ik nog meedoen?” Voor mensen in deze leeftijdscategorie (18-30) is niets geregeld. Zij waren nog bezig met scholing, oriëntatie op de arbeidsmarkt, relaties, enz. toen ze NAH kregen. Hersenletsel doorbreekt deze ontwikkelingsstappen. De afhankelijkheid van de thuissituatie wordt vergroot. Hun problemen met re-integratie zijn deels vergelijkbaar met ervaringen van mensen met PICS. Ondanks de participatiewet, die een inclusieve arbeidsmarkt voorstaat, is het moeilijk een goede plek te vinden. Insteek van Harrie is: werken is prima, zinvol bezig zijn het beste. Vanuit de vraag: Mag ik nog meedoen? stelt Harrie: de samenleving moet jou uitnodigen én jijzelf moet er ook iets voor doen. In zijn arbeidsbegeleidingsbureau begint hij met het verkennen van de mogelijkheden. De talenten van een persoon kunnen veranderd zijn, misschien is niet alles meer mogelijk, misschien vindt iemand niet alles meer leuk.
Hij doet dit door een persoonlijke toekomstplanning in kaart te brengen, ontwikkeld door prof. dr. Erwin Wieringa.
Stap 1: Doorgaan
- Mensen zoeken die willen luisteren en helpen
- Wat anders?
- Hoop
- Huidige relaties in kaart brengen (misschien nieuwe vrienden)
- Plussen en minnen
- Werken aan mijn relaties
- Interesses en krachten
- Uitdagingen en problemen
- Wie ben ik nu?
- Eigen visie op jouw toekomst
- Actieplan
- Spoor vasthouden en doorgaan
Stap 2: Test
- Inzicht in eigen persoonlijkheid & competenties
- Waar ligt jouw kracht?
- Wat moet je en waarin kan je je ontwikkelen?
- Begeleiding
- Match met functie, team- en werkomgeving
Resultaat: maatwerk
- Visie op toekomst
- Hoe te realiseren
- Denken in kansen en mogelijkheden
- Met anderen die willen en kunnen helpen
Er bestaan meerdere initiatieven:
- Support4life
- Stichting Daarnah
- Ondernemersakkoord
- Spiritforwork (bureau voor mensen met een afstand tot de reguliere arbeidsmarkt om zelf een bedrijf te beginnen)
- Vilans heeft een traject voor scholen geschreven: hoe omgaan met NAH
N.a.v. vragen: een van de problemen waar mensen tegenaan lopen is de uitkerings(on)zekerheid. Op dit moment is de wet nog niet flexibel genoeg om werk te kunnen uitproberen en (eenvoudig) terug te kunnen keren in een uitkering als het niet lukt. Een tip is om het UWV als in het begin mee te nemen in het proces. Dat kan wel langer duren dan standaardtrajecten, maar daarmee kunnen ze meer op maat zijn. Voor NAH geldt net als voor PICS en andere klachten, dat de uitdaging is om ze te herkennen en erkennen, ook voor de ARBO-arts. Immers, aan de buitenkant is niets te zien. Een reactie uit de zaal was dat PICS al in de brieven van het ziekenhuis/de IC genoemd stond, maar dat huisarts en specialist daar niets mee hadden gedaan.
Vraaggesprek in de zaal o.l.v. avondvoorzitter Frank. Frank informeert respectievelijk naar positieve, minder positieve en negatieve ervaringen. Een positief verhaal komt van een man die merkte dat reguliere revalidatie niet in beeld kwam omdat zijn ADL-functies goed waren. Daarom heeft hij zijn arbeidsongeschiktheidsverzekering ingeschakeld. Die vergoedde een psycholoog en fysiotherapie. Het oefenen en trainen, naast veel slapen en het meekijken van de psycholoog waar zijn probleem zat (o.a. in gewiste automatisering voor heel veel handelingen) en begeleiding daarmee hebben ervoor gezorgd dat hij nu weer aan het werk is. Waar hij tegenaan liep is dat met name cognitief gerelateerde problemen niet worden meegenomen in revalidatie, zeker door de zorgverzekeraars. Deze zeggen: die begeleiding moet door de werkgever betaald worden, maar dit is vaak (te) kostbaar voor kleine werkgevers.
Een reactie op een minder positieve ervaring van onjuiste interpretatie van de werkgever van het (vertrouwelijke) contact met de bedrijfsarts is dat het besef moet groeien bij verzuimver-zekeringen van kleine bedrijven dat ze geld kunnen besparen als ze trajecten goed inzetten.
Een ander vertelde over een niet-goed doordacht demotievoorstel door de werkgever, die in eerste instantie prettig leek, maar uiteindelijk toch te zwaar was. Daarna geeft een uitkering een lager bedrag, omdat het laatste werk ook minder betaalde. Reactie: maatwerk is duidelijk nodig. Neem eerst contact op met de bedrijfsarts voordat je weer aan het werk gaat.
Ten slotte bracht iemand in dat het soms zoeken was naar de balans tussen tijd nemen om te herstellen, de eigen regie daarin terugvinden, en de ruimte die je daarin van je naasten krijgt. Omdat het zo lang zo slecht met je is gegaan, is er de opgave voor de partner van het ‘ontzorgen’, het weer leren loslaten. Hierin was voor hem de psycholoog een grote hulp: wat niet ging moest geoefend worden, dus niet alles!
Afsluiting
De avondvoorzitter dankt in het bijzonder de sprekers van vanavond.
Anne Rutten, intensivist, vertelt over het initiatief van IC-artsen onder de vlag van IC-connect om een IC-nazorgrichtlijn te maken. Deze is naar verwachting over 2 jaar klaar. Hiermee zullen de artsen naar de verzekeraars gaan benadrukken dat dit is wat ze als beroepsgroep vinden, zodat ze (hopelijk) over de boeg (moeten) komen met het geld.
De volgende IC-Café-ontmoeting is op 9 december a.s. Thema: ‘PICS en andere thema’s van het afgelopen jaar’. We vieren dan het 1-jarig bestaan van het IC-Café met een hapje en een drankje. De eerste bijeenkomst in 2020 is op 10 februari.