PICS omvat de nieuwe of verergerde klachten die ontstaan ten gevolge van kritieke ziekte en de intensive care behandeling.
PICS bestaat uit lichamelijke, cognitieve (kennis opnemen en verwerken, denken, geheugen, praten) en psychische problemen (angst, depressie, post traumatisch stress syndroom) en een verminderde kwaliteit van leven. Dit kan al tijdens een intensive care behandeling tot uiting komen, zoals de IC-verworven spierzwakte. Als een voormalig IC-patiënt alleen psychische problemen ervaart, of cognitieve of lichamelijke, is er ook sprake van PICS.
PICS problemen kunnen ook tot uiting komen ná de IC-opname, bijvoorbeeld bij terugkeer naar het werk twee jaar later als blijkt dat er concentratiestoornissen zijn en problemen bij multi-tasken.
Hoeveel voormalig IC-patiënten per jaar PICS zullen krijgen is niet bekend. Geschat wordt dat PICS-klachten in Nederland bij ongeveer de helft van de 80.000 IC-patiënten per jaar voorkomt. PICS komt bovenop de gevolgen van de onderliggende ziekte die aanleiding gaf tot IC-opname. Het is dus én -én!
Naasten kunnen ook PICS ontwikkelen, dat wordt het Post Intensive Care Syndroom Familie genoemd, of PICS-F. Dit bestaat uit psychische problemen, zoals een angststoornis, depressie, post traumatische stress stoornis of, wanneer de patiënt is overleden, een gestoorde rouwverwerking bij de naaste.
Zowel patiënten als naasten kunnen door PICS nog jaren na de intensive care opname last hebben van sociale, maatschappelijke, financiële en arbeid gerelateerde problemen. Patiënten kunnen een grote zorgbehoefte hebben.
In oktober 2020 is in de Gezondgids van de Consumentenbond een zeven pagina’s tellend katern over PICS en PICS-F uitgekomen, klik hier om het dossier te lezen.
PICS en alle problemen die daaruit voortvloeien zijn binnen onze gezondheidszorg, bij werkgevers en binnen de samenleving nog erg onbekend. IC-nazorg wordt maar aan een deel van de IC-patiënten gegeven en lang niet door alle ziekenhuizen aangeboden. Dat maakt dat patiënten en naasten vaak niet de zorg en begeleiding krijgen die nodig zijn om de draad van het leven weer op te kunnen gaan pakken.
Bij terugkeer naar het werk worden patiënten vaak te hoog ingeschat in energieniveau en fysieke en cognitieve mogelijkheden. Door onbekendheid van PICS bij bedrijfsartsen en verzekeringsartsen worden er daardoor vaak te hoge eisen gesteld in het re-integratietraject, wat tot meer psychische en gezondheidsklachten leidt. Voor naasten geldt hetzelfde: hun veranderde rol als mantelzorger en hun eventuele eigen PICS-F problemen kunnen een stevige druk leggen op hun dagelijks functioneren en bij hun werkzaamheden. Overbelasting ligt dan flink op de loer.