Diffuse intravasale stolling
Bij diffuse intravasale bloedstolling wordt als gevolg van de ernstige ziekte het stollingssysteem in de bloedvaten geactiveerd. Overal in de bloedstroom ontstaan hierdoor kleine bloedstolsels, waardoor kleine bloedvaten worden afgesloten en de bloedplaatjes en stollingsfactoren die nodig zijn voor het stoppen van bloedingen opraken. Er kunnen daardoor onbeheersbare bloedingen ontstaan, waardoor een zeer ernstige situatie ontstaat. Een bekende reden voor diffuse intravasale stolling is Multipel Orgaan Falen.
Oedeemvorming
Bij oedeemvorming is er een te grote hoeveelheid aan vocht in het lichaam aanwezig of is er een abnormale vochtverdeling van vocht in het lichaam. Oedeem komt voor bij problemen aan het hart of de nieren, maar kan ook optreden bij sepsis. Door het oedeem kan de patiënt er opgeblazen en onherkenbaar uitzien. Met diuretica (plaspillen) of met medicatie voor ondersteuning van het hart zal geprobeerd worden het overtollige vocht uit het lichaam te verwijderen. Soms is het nodig het overtollige vocht uit het lichaam te verwijderen met dialyse of hemodialyse.
Doorliggen (decubitus)
Decubitus (doorliggen) is een beschadiging van de huid die ontstaat door een constante druk op de huid en het weefsel. Door een langdurige periode in een bepaalde houding te zitten of te liggen, worden op bepaalde plaatsen in de huid kleine bloedvaatjes en het daaronder gelegen weefsel samengedrukt. Deze kleine bloedvaatjes voorzien de huid en het weefsel van de nodige voedingsstoffen en zuurstof. Wanneer de huid en het weefsel te lang geen voedingsstoffen en zuurstof krijgen, sterven cellen af en ontstaan er doorligplekken, oftewel decubitus.
Decubitus veroorzaakt pijn en leidt tot vaak slecht genezende wonden, wat kan leiden tot een trager herstel en een langer verblijf in het ziekenhuis. Decubitus ontstaat voornamelijk op plekken waar voor langere tijd druk op het weefsel tussen de huid en het bot wordt uitgeoefend. Bijvoorbeeld: stuitje, heupen, hielen, knieën, enkels, schouderbladen, oren, achterhoofd en wervelkolom. Maar ook op plekken waarop een sonde, katheter of beademingsbuis te lang te hard op de huid drukt. Het is belangrijk om de symptomen van doorliggen zo vroeg mogelijk te herkennen. Zo kunnen de wonden snel worden behandeld en kan worden voorkomen dat er diepere wonden ontstaan. Decubitus kan zelfs al ontstaan wanneer je slechts een paar uur in dezelfde houding ligt of zit.
Risicofactoren voor decubitus zijn:
- slechte bloedvaten
- diabetes (suikerziekte)
- minder pijn of druk voelen in een bepaald lichaamsdeel
- hoge leeftijd
- ernstige ziekte en coma
- druk op de huid door een sonde, drain, beademingsbuis
- vochtige omgeving, zoals bij incontinentie
- slechte voedingstoestand
Preventie van decubitus
Het matras op het IC bed is een speciaal druk verlagend matras en geeft de nodige ondersteuning. Ook voor patiënten die lang in bed moeten liggen. Als de patiënt weer kan zitten, geeft de verpleging een speciaal drukverlagend zitkussen. Ondanks deze speciale matrassen en kussens blijven alle maatregelen om decubitus te voorkomen belangrijk. De verpleging zal daarom verder proberen om de patiënt zoveel mogelijk wisselligging te geven, via bijvoorbeeld het rotatiebed. Regelmatige verschoning van het bed helpt ook om doorligging te voorkomen. Op plekken waar veel druk kan optreden, zoals op de hielen, door de beademingsbuis of maagsonde kunnen verbandmiddelen worden gebruikt om de druk op de huid te voorkomen. Bloedsuikers worden goed in de gaten gehouden en er wordt gezorgd dat de patiënt in een zo goed mogelijk voedingstoestand blijft.
Sepsis
Tijdens een IC-opname kan een patiënt sepsis ontwikkelen bovenop de aandoening waarvoor hij op de intensive care werd opgenomen. Een bekende reden om op de IC een sepsis te ontwikkelen is de lijnsepsis, een sepsis die ontstaat doordat bacteriën via een infuus de bloedbaan in komen. Consequent handen wassen en goede desinfectie bij het inbrengen van het infuus, het dagelijks controleren hoe de insteekopening van het infuus eruit ziet en het verwijderen van het infuus zodra dat mogelijk is, zijn belangrijk bij het voorkómen van lijnsepsis.